Bệnh thủy đậu ở gà là một dạng nhiễm virus dễ lây lan, thường gặp trong điều kiện chăn nuôi có mật độ cao và môi trường ẩm thấp. Virus gây bệnh tấn công chủ yếu vào da và niêm mạc khiến gà nổi các nốt sần hoặc tổn thương trong miệng, gây khó khăn trong ăn uống và hô hấp. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn qua bài viết GVUI C1 chia sẻ đây để có thêm kinh nghiệm nhận biết, cách điều trị và phòng ngừa nhé.
Bệnh đậu ở gà là gì?
Bệnh thủy đậu ở gà hay còn gọi là bệnh đậu gà, đây là một bệnh truyền nhiễm do virus Avipoxvirus thuộc họ Poxviridae gây ra. Virus này có khả năng tồn tại lâu ngoài môi trường và lây lan nhanh chóng trong đàn gà, đặc biệt khi điều kiện chuồng trại không đảm bảo vệ sinh. Bệnh thường xuất hiện ở cả gà lớn và gà con, phổ biến nhất vào mùa mưa hoặc thời điểm độ ẩm cao.
Có hai dạng bệnh chính:
- Dạng khô (đậu khô): xuất hiện các nốt mụn, vảy khô ở vùng da không có lông như mào, tích, mí mắt, chân.
- Dạng ướt (đậu ướt): tổn thương ở niêm mạc miệng, hầu, khí quản, gây khó thở và ảnh hưởng nghiêm trọng đến ăn uống.

Nguyên nhân gây ra bệnh đậu ở gà
Nguyên nhân chính gây ra bệnh thủy đậu ở gà là do virus Avipoxvirus lây lan thông qua các hình thức như:
- Muỗi đốt: là một trong những tác nhân truyền bệnh phổ biến nhất và đặc biệt là ở những khu vực ẩm thấp, vệ sinh kém.
- Tiếp xúc trực tiếp: gà khỏe mạnh tiếp xúc với gà bệnh hoặc dụng cụ chăn nuôi bị nhiễm mầm bệnh.
- Không khí, bụi bẩn: virus có thể tồn tại trong bụi, lông gà, nước uống, thức ăn và phát tán trong không khí.
- Các vết thương hở: virus dễ xâm nhập qua các vết thương nhỏ trên da gà.
Môi trường sống không đảm bảo vệ sinh, mật độ nuôi quá cao, thiếu ánh sáng hoặc không được tiêm phòng là những yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Các triệu chứng cho thấy gà đang mắc bệnh thủy đậu
Việc nhận biết sớm các triệu chứng bệnh thủy đậu ở gà là yếu tố quan trọng giúp điều trị gà nhanh khỏi bệnh và tránh được sự lây lan diện rộng. Tùy theo dạng bệnh mà các biểu hiện sẽ khác nhau như:
1. Dạng khô (thường gặp nhiều nhất)
- Xuất hiện các nốt sưng đỏ nhỏ trên mào, tích, mí mắt, chân.
- Sau vài ngày các nốt này chuyển sang màu nâu đen, khô lại và đóng vảy.
- Có thể gây đau, sưng vùng da, làm gà biếng ăn, lười vận động.
- Trường hợp nặng có thể lan sang mắt, gây viêm kết mạc và thậm chí mù mắt.

2. Dạng ướt
- Các mảng viêm loét, giả mạc màu trắng vàng xuất hiện trong miệng, hầu, thanh quản.
- Gà khó nuốt, khó thở, chảy nước dãi liên tục.
- Thở khò khè, há mỏ thở và có thể tử vong nhanh nếu không điều trị kịp thời.
Ngoài ra gà có thể giảm ăn, gầy sút, giảm sản lượng trứng (ở gà mái) và dễ bị kế phát thêm các bệnh khác do suy giảm sức đề kháng.

>>> Tìm hiểu thêm Cách Diệt Mạt Gà Cho Gà Đá Hiệu Quả Nhất – Hướng Dẫn Chi Tiết Từ A-Z
Hướng dẫn cách điều trị bệnh thủy đậu ở gà
Điều trị bệnh thủy đậu ở gà cần phối hợp giữa điều trị triệu chứng, sát trùng và tăng sức đề kháng cho gà. Dưới đây là quy trình điều trị được khuyến cáo như sau:
Bước 1: cách ly và xử lý gà bệnh
- Cách ly ngay gà có triệu chứng ra khỏi đàn.
- Dùng thuốc sát trùng như Iodine (Betadine) để bôi trực tiếp lên vết đậu khô.
- Với đậu ướt có thể dùng dung dịch xanh methylen súc miệng hoặc trộn nước uống sát trùng nhẹ.

Bước 2: sử dụng kháng sinh và thuốc hỗ trợ
- Không có thuốc đặc trị virus đậu nhưng có thể dùng kháng sinh phổ rộng như Enrofloxacin, Doxycycline để ngừa nhiễm trùng kế phát.
- Bổ sung vitamin C, A, E và điện giải vào nước uống để tăng sức đề kháng.
- Dùng thuốc long đờm và chống viêm nếu có triệu chứng đường hô hấp.

Bước 3: khử trùng và vệ sinh chuồng trại
- Dùng thuốc sát trùng chuồng trại như Benkocid, Vikron, Anolyte định kỳ.
- Loại bỏ gà chết và vứt xác hoặc chôn đúng cách để tránh mầm bệnh tồn lưu.
Lưu ý: không nên giết mổ hoặc tiêu thụ gà trong thời gian bị bệnh và gà sau điều trị nên tiếp tục theo dõi từ 7 đến 10 ngày.

>>> Tìm hiểu thêm Bệnh CRD Ở Gà – Tìm Hiểu Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị
Cách phòng ngừa bệnh thủy đậu ở gà
Phòng bệnh vẫn là biện pháp lưu được ưu tiên và hiệu quả nhất trong chăn nuôi, dưới đây là các biện pháp giúp phòng ngừa bệnh thủy đậu ở gà:
1. Tiêm phòng vaccine
- Tiêm vaccine đậu gà từ lúc gà 1 đến 2 tuần tuổi, cho đến khi gà được 6 đến 8 tuần tuổi.
- Có thể sử dụng vaccine dạng chích hoặc dạng nhỏ mắt.
2. Vệ sinh chuồng trại
- Đảm bảo chuồng nuôi thoáng khí, khô ráo, sạch sẽ.
- Dọn phân và khử trùng định kỳ bằng thuốc sát khuẩn.
- Giảm mật độ nuôi, tránh nuôi quá đông và tạo điều kiện cho virus phát triển.
3. Kiểm soát vector truyền bệnh
- Diệt ve mạt, muỗi, ruồi thường xuyên bằng thuốc diệt côn trùng an toàn cho vật nuôi.
- Sử dụng lưới chắn muỗi cho khu vực chuồng trại.
4. Tăng cường dinh dưỡng và sức đề kháng:
- Bổ sung vitamin, khoáng, men tiêu hóa giúp gà khỏe mạnh và tăng khả năng chống chịu bệnh tật.
- Sử dụng các loại thảo dược tự nhiên như tỏi, lá trầu không… trộn vào thức ăn để hỗ trợ phòng bệnh.
Lời kết
Bệnh thủy đậu ở gà là căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu nắm rõ các kiến thức cần thiết về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Hãy luôn theo dõi sức khỏe đàn gà và xử lý kịp thời khi có dấu hiệu bất thường để bảo vệ thành quả chăn nuôi của bạn.